Ademen met een persluchttoestel
Deze info is opgemaakt volgens de richtlijnen terug te vinden in de Brevet Opleiding BO1 en afbeeldingen afkomstig van Dräger website.
Brandweerkadet Module 2 Individuele bescherming p. 35 - p. 90 - Brevet Opleiding BO1
Doelstelling:
- De kandidaat kent het fenomeen ‘ademcrisis’ en de te nemen maatregelen bij het voordoen ervan.
Ademcrisis
In dit gedeelte gaan we dieper in op de techniek van het ademhalen en vooral
op het ademen met een persluchttoestel.
Regeling van de ademhaling
In tegenstelling tot de hartslag kan de ademhaling tot op zekere hoogte willekeurig beheerst worden. Normaal zijn ademhaling en bloedsomloop nauwkeurig op elkaar afgestemd en verlopen ze ritmisch en automatisch. In rust wordt ongeveer 16 maal per minuut 0,5 liter lucht in- en uitgeademd. Het aantal ademhalingen, de diepte van de ademhaling en het aantal hartslagen variëren onder verschillende omstandigheden. Wanneer zware arbeid wordt verricht, bijvoorbeeld bij het hardlopen, gaat het hart sneller en krachtiger kloppen. De ademhaling wordt dan ook sneller en dieper. Het
aanpassen van de ademhaling en de hartslag aan de te verrichten arbeid vindt voornamelijk plaats door toe- en afname van het kooldioxidegehalte in het bloed.
Ademcrisis
Een plotselinge overgang van lichte naar zware arbeid veroorzaakt een snelle en sterke stijging van het kooldioxidegehalte in het bloed. De ademhaling, hartslag en bloeddruk zijn dan nog niet aangepast aan de verhoogde inspanning. Ademhaling, hartslag en bloeddruk hebben ongeveer 10
seconden nodig om zich in te stellen op de nieuwe situatie. Wanneer plotseling een verhoogde inspanning wordt geleverd zal pas na ongeveer 10 seconden een verdiepte en versnelde ademhaling optreden. In die 10 seconden treedt een gevoel van benauwdheid op. Dit verschijnsel wordt de
'ademcrisis' genoemd. Het gevoel van benauwdheid dat hierbij ontstaat, verdwijnt wanneer het teveel aan kooldioxide via de longen uit het bloed is verwijderd. Als er een ademcrisis optreedt bij het gebruik van adembescherming, dan wordt dit door de onervaren gebruiker als zeer onaangenaam
ervaren. Soms wijt men dit dan aan het niet goed functioneren van het toestel. Om een ademcrisis te voorkomen en zo doelmatig mogelijk gebruik te maken van de luchtvoorraad, is het noodzakelijk dat u zich rustig beweegt en een goede ademhalingstechniek beheerst.
Ademhalingstechniek
Het ademvolume van de mens in rust bedraagt normaal niet meer dan ongeveer 0,5 liter. Bij het verrichten van arbeid zal de hoeveelheid in- en uitgeademde lucht groter worden. Het lichaam heeft namelijk meer zuurstof nodig om energie te kunnen leveren. De benodigde hoeveelheid zuurstof is afhankelijk van de zwaarte van de arbeid die wordt verricht. De ademhaling zal zich, om meer zuurstof binnen te krijgen, verdiepen door grotere adembewegingen van de borstkas en het middenrif. Door deze manier van ademen zal bij de uitademing echter meer lucht in de longen
achterblijven. Deze lucht heeft een hoog kooldioxidegehalte en een laag zuurstofgehalte; de gaswisseling in de longen heeft immers al plaatsgevonden. Bij de volgende ademhaling wordt deze lucht vermengd met de ingeademde lucht, waardoor de gaswisseling in de longen nadelig wordt beïnvloed. Een versnelling van de ademhaling hoeft geen verbetering van de gaswisseling te betekenen. Om een goede ventilatie te verkrijgen dienen de adembewegingen te worden verdiept. Een versnelling van de ademhaling betekent dat in een persluchttoestel de weerstanden ook toenemen. Het is dan ook van belang dat bij het werken met een persluchttoestel de ademhaling bij meer vraag naar zuurstof wel dieper moet worden, maar niet sneller. Dit kan worden bereikt door bewust dieper uit te ademen dan normaal wordt gedaan. Hierdoor blijft er minder lucht in de longen achter en zal er een betere gaswisseling optreden. Ten gevolge van deze bewust verdiepte uitademing zal het aantal ademhalingen niet zo snel toenemen, waardoor langer met de lucht van het persluchttoestel gewerkt kan worden. Om goed te kunnen werken met het persluchttoestel zult u bewust moeten leren ademen. Het oefenen van en gebruiken van deze ademtechniek is dan ook van groot belang. Met een goede ademhalingstechniek zal het luchtverbruik, bij middelzware arbeid, 30 tot 50 liter per minuut bedragen. Bij zeer zware arbeid kan het luchtverbruik kortstondig oplopen tot 80 à 100 liter per minuut.